در دنیای رقابتی امروز، فروشگاه‌های بزرگ و خرده‌فروشی‌ها برای ایجاد تجربه‌ای لذت‌بخش، شخصی‌سازی شده و برای حفظ رضایت مشتریان به فناوری‌های نوین نیاز دارند. یکی از قدرتمندترین این فناوری‌ها، اینترنت اشیا (IoT) است. استفاده از اینترنت اشیا در صنعت خرده فروشی موجب جمع‌آوری داده مربوط به سلایق و تبادل اطلاعات خریداران میان دستگاه‌های هوشمند می‌شود.
بخوانید: تاریخچه اینترنت اشیا از ابتدا تاکنون | دستگاه‌های اینترنت اشیا
تجربه یک خرید هوشمندانه
از قفسه‌ها و چرخ‌دستی‌های هوشمند که میزان موجودی و قیمت کالاها را به خریداران نمایش می‌دهند تا تخفیف‌های اختصاصی که بر اساس علاقه‌مندی مشتریان ارسال می‌شوند، همه این فناوری‌ها در جهت بهبود تجربه خرید طراحی شده‌اند. علاوه بر این، امکان پرداخت خودکار بدون نیاز به انتظار در صف‌های طولانی، خرید را سریع‌تر و راحت‌تر می‌کند. همچنین، آینه‌های هوشمند با کمک به انتخاب بهتر محصولات، باعث افزایش رضایت و وفاداری مشتریان می‌شوند.
مدیریت هوشمند انبار
فناوری اینترنت اشیا (IoT) نقش مهمی در مدیریت لحظه‌ای انبار ایفا می‌کند و به فروشگاه‌ها این قابلیت را می‌دهد که به‌صورت آنی از ورود و خروج کالاها مطلع شده و موجودی انبار را با دقت بیشتری کنترل کنند. این فناوری باعث می‌شود:
- مشتریان بدون معطلی و نیاز به پرسش از کارکنان، موجودی کالاها را بررسی کنند.
- کارکنان به‌جای جستجوی محصول در انبار، تمرکز بیشتری بر خدمات‌رسانی و بهبود تجربه خرید داشته باشند.
جذب مشتریان از طریق تحلیل رفتار خرید
فروشگاه‌های هوشمند می‌توانند با استفاده از دوربین‌های پیشرفته و فناوری‌های تحلیل داده، رفتار مشتریان را زیر نظر بگیرند. به‌عنوان مثال:
- دوربین‌های هوشمند میزان رفت‌وآمد مشتریان در یک راهرو را تشخیص داده و بر همین اساس تخفیف‌ها و کوپن‌های ویژه‌ای برای آن‌ها در نظر می‌گیرند تا خریدی راحت‌تر و جذاب‌تر داشته باشند. این رویکرد نه‌تنها به افزایش فروش کمک می‌کند، بلکه تجربه خرید را لذت‌بخش‌تر کرده و مشتریان را به بازگشت دوباره به فروشگاه ترغیب می‌کند. استفاده از این فناوری نه‌تنها از نظر عملکردی برای فروشگاه سودمند است، بلکه ظاهر فروشگاه را مدرن‌تر کرده و نشان‌دهنده مورد اعتماد بودن آن است، زیرا فقط کالاهایی با کیفیت بالا را ارائه می‌دهد.
قفسه‌های هوشمند
- قفسه‌های هوشمند می‌توانند اطلاعات محصول را که مخصوصاً برای خریدهای بزرگ مانند لوازم خانگی و وسایل الکترونیکی کاربردی است، نمایش دهند. همچنین، هنگام خرید هدیه نیز کاربرد دارد. به‌عنوان مثال، اگر کسی بخواهد برای سیسمونی نوزاد هدیه بخرد، می‌تواند به‌سرعت اطلاعات ایمنی صندلی ماشین کودک را بررسی کرده و با اطمینان تصمیم‌گیری کند.
- بسیاری از افراد هنگام خرید، زمان زیادی را صرف جستجو درباره‌ی مشخصات محصولات در گوشی‌هایشان می‌کنند که ممکن است خسته‌کننده باشد. اما با فناوری اینترنت اشیا (IoT)، مشتریان می‌توانند مستقیماً اطلاعات موردنیاز را از قفسه‌ها دریافت کرده و در وقت و انرژی خود صرفه‌جویی کنند.
اینترنت اشیا در صنعت خرده فروشی با هدف بهبود زنجیره تامین
- اینترنت اشیا به‌خوبی با برچسب‌های RFID ادغام می‌شود تا مشتریان دیگر نیازی به ایستادن در صف‌های طولانی نداشته باشند و بتوانند بدون نیاز به کارت بانکی خرید کنند. مشتریانی که خرید سریع و بی‌دردسر را ترجیح می‌دهند، احتمالاً به این فروشگاه‌ها وفادارتر خواهند بود.
بخوانید: تفاوت اینترنت اشیا و RFID
اتوماتیک‌سازی فرایند پرداخت با بکارگیری اینترنت اشیا
یکی از نوآوری‌های IoT در پرداخت در فروشگاه‌های Amazon Go انجام شد، فروشگاهی که مشتریان بدون نیاز به ایستادن در صف صندوق، خرید خود را انجام می‌دادند. این فروشگاه‌ها با استفاده از فناوری‌های تشخیص چهره و پرداخت خودکار، تجربه خرید متفاوتی برای مشتریان ایجاد کردند. اما این روش با چالش‌هایی روبه‌رو شد و نتایج ناخوشایندی به همراه داشت، به‌طوری که برخی از افراد بدون پرداخت هزینه از فروشگاه خارج می‌شدند.
- علاوه بر این، تعداد زیاد دوربین‌ها باعث احساس ناراحتی در مشتریان شد و همین موضوع آمازون را وادار کرد که روش بهتری برای شخصی‌سازی خریدها پیدا کند. در نتیجه، آن‌ها به‌جای استفاده از دوربین‌های متعدد، روی چرخ‌دستی‌های هوشمند تمرکز کردند تا تجربه خرید را برای مشتریان بهبود بخشند.
نقش اینترنت اشیا در بهبود تجربه مشتری
- با اینترنت اشیا (IoT) همچنین بازخوردگیری هوشمند از مشتریان امکان‌پذیر می‌شود. با تحلیل واکنش افراد به نظرسنجی‌های ایمیلی یا پیامکی، فروشگاه‌ها می‌توانند بفهمند چه کسانی تمایل بیشتری به ارائه نظر دارند. به‌جای اینکه مشتریان بی‌علاقه به نظرسنجی را تحت فشار بگذارند، IoT روی افرادی که احتمال بیشتری دارد پاسخ دهند متمرکز می‌شود. این کار در زمان و انرژی صرفه‌جویی کرده و بدون ایجاد مزاحمت برای مشتریان، نظرات مفیدی را در اختیار فروشگاه قرار می‌دهد.
بهبود مدیریت فروشگاه با سنسورهای هوشمند IoT
- نظارت بر رفتار مشتریان و تعداد افراد در سراسر فروشگاه، امکان کنترل بهتر ازدحام، ظرفیت و کاهش زمان انتظار را فراهم می‌کند.
- اگرچه این موضوع ممکن است در نگاه اول نگرانی‌هایی درباره امنیت و حریم خصوصی ایجاد کند، اما امروزه مشتریان به این نظارت‌ها عادت کرده‌اند و می‌دانند که فروشگاه‌ها با استفاده از دوربین‌های متعدد تحت نظارت قرار دارند.
تحول در سیستم‌های امنیتی و تحلیل داده‌ها
- سنسورهای اینترنت اشیا در صنعت خرده فروشی ، سیستم‌های امنیتی را با بهینه‌سازی آنالیز داده‌ها و مدیریت دقیق‌تر محیط فروشگاه تقویت می‌کنند.
- فروشگاه‌ها می‌توانند با استفاده از حسگرهای حرکتی و مسیر‌یابی، الگوی حرکت مشتریان را بررسی کرده و متوجه شلوغی بخش‌ها و راهروهای خاص شوند.
سنسورهای پایش محیطی اینترنت اشیا در صنعت خرده فروشی
✅ سنسورهای دما و رطوبت: برای حفظ شرایط ایده‌آل کالاهایی مانند گوشت، محصولات منجمد و لبنیات. مشاهده محصول
✅ سنسورهای کیفیت هوا: به‌منظور نظارت بر CO₂، ذرات معلق (PM) و آلاینده‌ها و ایجاد هوای پاک در اوقات پرتردد. مشاهده محصول
✅ سنسورهای مادون قرمز (IR): کنترل سیستم‌های تهویه مطبوع (HVAC) بر اساس تغییرات دما و بدون نیاز به تنظیم دستی. مشاهده محصول
✅ سنسورهای تشخیص نشتی: پیشگیری از نفوذ آب در انبارها و قفسه‌های فروشگاه. مشاهده محصول
✅ سنسورهای گاز: شناسایی نشت گاز از سیستم‌های گرمایشی به‌منظور جلوگیری از خطرات جبران‌ناپذیر. مشاهده محصول
✅ سنسورهای دود: هشدار آتش‌سوزی در انبارها و تابلوهای برق جهت اقدام سریع کارکنان برای رفع آن. مشاهده محصول
✅ سنسورهای برق و انرژی: سنسورهای ولتاژ برای نظارت بر برق ورودی تجهیزات حیاتی مانند سیستم‌های POS و فریزرها و سنسورهای جریان برای پایش مصرف انرژی در سیستم‌های روشنایی و تهویه و جلوگیری از اضافه‌بار الکتریکی.
با استفاده از IoT، فروشگاه‌ها نه‌تنها بازده و فروش خود را افزایش می‌دهند، بلکه تجربه خریدی راحت‌تر و مطمئن‌تر را برای مشتریان فراهم می‌کنند.
نتیجه‌گیری از استفاده اینترنت اشیا در صنعت خرده فروشی
افراد از فناوری اینترنت اشیا در خرده فروشی برای افزایش فروش و بهبود تجربه خرید استفاده می‌کنند. وقتی فروشگاه‌ها شرایط را برای یک خرید راحت‌تر فراهم می‌کنند، مشتریان احساس رضایت بیشتری دارند. اگر شرکت‌ها IoT را هوشمندانه و هماهنگ با برند خود به کار بگیرند، می‌توانند ارتباط عمیق‌تری با مشتریان برقرار کرده و وفاداری آن‌ها را افزایش دهند.
