متاورس به یک محیط اشتراکی است که شامل مجموعهای از تعداد زیادی دنیاهای مجازی سه بعدی مختلف میباشد. کسانی که دنیای متاورس را تجربه میکنند، میتوانند درون این دنیاها آزادانه جابجا شوند، آنرا تجربه کنند و هویت خود را با خود به آنجا ببرند. این توضیحات دیدگاهی از نحوه کار دنیای مجازی سه بعدی مختلف است.
بخوانید: اینترنت اشیا متاورس
مشارکتپذیری در متاورس حوزه صنعت
بهطور مشابه، مدیریت چرخهعمر محصول، فروشندگان مدیریت زنجیره تامین و دیگر منابع مرتبط در حال ایجاد کردن زمینهای برای شرکتپذیری و برقراری ارتباط راحتتر میان دنیاهای مجازی، محصولات، تجهیزات و فرایندهای متاورس صنعتی هستند. این کار باعث اشتراکگذاری کارامدتر نمایش دیجیتال یا بهصورت فنیتر دوقلوی دیجیتال محصولات، تجهیزات، کارخانهها و کارگاهها جهت سرعت بخشیدن به ابتکار عمل فرایند خودکارسازی صنعتی میشود.
بخوانید: اینترنت اشیا صنعتی
نقش دوقلوی دیجیتال در متاورس حوزه صنعت
این امکانات جدید (دوقلوی دیجیتال) با ارائه یک نمایش دیجیتال و با کیفیت از فرایندها و تجهیزات بخش تولید یک کارخانه قابلیت شبیهسازی هر طرحی، نظارت و بهبود فرایندها، پیشبینی و برنامهریزی آیندهنگرانه جهت افزایش کارایی و سوددهی را دارند.
برای مثال، شرکت NVIDIA با همکاری شرکت BMW پیش از عرضه محصولات جدید خود، با هدف بهبود خطوط تولید، اقدام به ساخت دوقلوی دیجیتال کارخانهجات خود نمود. محصولاتی جهت شبیهسازی نیروگاههای بادی با هدف افزایش حداکثری بازده انرژی یا جهت ساخت دوقلوی دیجیتال شهرها با هدف قراردادن برجهای 5G درآن و رفع مشکلات بهصورت مجازی.
قانونگذاری و ارزشگذاری در دنیاهای مجازی
بدون ارزشگذاری و مشارکتپذیری میان دنیاهای مجازی متاورس، با انبوهی از راهکارهای ناسازگار و ناکارامد مواجه خواهیم شد که منجر به کاهش پیشرفت مبادله داده بین جهانهای مجازی میشود.
ایجاد و توافق بر سر ارزشها امری بسیار سخت و پیچیده است. استاندارد درست، به نوعی از آن اطلاق میشود که در آن سطح اعتماد در متاورس به حدی باشد که هیچ فرد یا شرکتی نتواند به نفع خود بر روی طراحی نهایی تاثیر بگذارد.
عملیشدن این امر همچنان یک سوال باقی مانده است! در حال حاضر، بسیاری از شرکتهای پیشرو در حیطه نوظهور متاورس با دارا بودن سیستمهای انحصاری خود، علاوه بر کسب سود فراوان، تاثیر بسزایی بر این فناوری گذاشتهاند.
نگرش Walled garden
درحالیکه نگرش Walled garden (یک پلتفرم یا اکوسیستم محدود و بسته که افراد را از تعامل با بخشها و فضاهای مجازی خارجی دنیای دیجیتال بازمیدارد) به شرکتها در کوتاهمدت کمک بسیاری میکند اما از نظر برخی از متخصصان این تکنولوژی در نهایت از شکوفایی متاورس جلوگیری میکند.
اما چرا قابلیت مشارکتپذیری و همکاری آنقدر مهم است؟ چه اعمالی برای رسیدن به آن باید انجام داد؟ که به چگونگی بیان تعریف این قابلیت بستگی دارد.
هدستهای واقعیت مجازی VR و واقعیت افزوده AR
متاورس بیشتر اوقات با فناوری واقعیت مجازی VR و واقعیت افزوده AR که جهت تجربه دنیای سه بعدی از آن استفاده میشود ارتباط دارد؛ بهصورتیکه گویی که با استفاده از این هدستها به دنیای متاورس قدم برمیدارید. اگرچه، قابلیت مشارکتپذیری فراتر از تنها اشتراکگذاری مدلهای سه بعدی و آواتارهای تصویری در دنیای مجازی است.
بخوانید: Apple Vision Pro چیست؟
ویژگی مشارکتپذیری میان دنیاهای متاورس
قابلیت اتصال راحت، کاملا تعاملی دنیاهای متاورس از طریق پرتالها(اتصال تعاملی میان دنیاهای مخلتف مجازی)، همچنین قابلیت حرکت و تجدید استفاده اجسام هوشمند و سایر اجزا میان این دنیاها بسیار مهم است.
در یک متاورس مشارکتپذیر، هویت و توانایی فرد در شرکت در تجارت، به راحتی دنیای واقعی اتفاق میافتد. مشابه دنیای واقعی که در آن مصرفکنندگان کارت اعتباری و سبد خرید خود را به فروشگاهها میبرند، در دنیای مجازی نیز میتوانند کیف پول و اشیای هوشمند را با خود همراه کنند.
ویژگیهای متاورس
- قابل ارتقا و مشارکتپذیری بسیار بالا، سه بعدی
- تجربههای همیشگی و همزمان در دو دنیای مجازی و واقعی
- تداوم داده، هویت، تاریخچه، مزایا، اشیا و پرداختها میان دو دنیا
با همه این تفاسیر، مشارکتپذیری در یک متاورس باز (متاورسی که با تسهیل ارتباط بین دنیاهای مجازی، مشارکتپذیری و همکاری بین آنها را ایجاد میکند)، از ظرافت بیشتری نسبت به دنیای واقعی برخوردار است. از آنجاکه تمام سیستمها و قوانین موردنیاز برای تحقق متاورس باز هنوز در دسترس نیستند، از لحاظ فنی نیز نسبت به دنیای واقعی چالش برانگیزتر است.
عناصر تشکیلدهنده مشارکت پذیری در متاورس
5 عنصر ذیل از ملزومات ایجاد یک متاورس باز و پیمایشی هستند:
هویت
هماهنگی و همکاری پلتفرمهای مختلف در متاورس، نیازمند شناسایی و تایید افراد، کنترل تعاملات و اشتراک داده است. این امر به ویژه در آینده بسیار حائز اهمیت است. عدم اطلاع از هویت و نحوه تجارت با طرف مقابل منجر به از بین رفتن تجربهی بودن و انجام تعاملات در دنیای مجازی میشود.
هویتها بیش از صرفا یک آواتار مجازی هستند؛ آواتاری که نمایانگر کاربر میباشد. هر کاربر دارای چندین آواتار میباشد حتی در یک دنیای مجازی. هویتها موجب اتصال مقدار زیادی اطلاعات از قبیل والت، تنظیمات دلخواه، تاریخچه، شهرت و قابلیتها به یک آواتار میشوند.
فرایند تولید ماشینی تصاویر سه بعدی (3D)
سطوح بسیاری برای استانداردسازی نمایش سه بعدی از جهانهای مجازی وجود دارد. مدل سازی سه بعدی و ماشینهای رندر نیاز به همکاری دارند. هدستهای AR و VR و XR لازم است بین پلتفرمهای مختلف کارکنند و همچنین نیاز است که کاربران نیز اشیا سه بعدی را میان پلتفرمها به اشتراک گذاشته و آنها را در مقیاس مناسب اجرا کنند.
ویژگیها
برای تسهیل عملکرد متاورس به روشی استاندارد، به توصیف خصوصیات اجسام و نحوه کار در دنیاهای مختلف متاورس نیاز داریم. این استانداردها به تعاملی شدن و منعطف شدن اجسام در متاورس میشود. برای تحقق چنین امری، این خصوصیات و رفتارها میبایست علاوه بر متداوم بودن، قادر به جابهجایی میان دو دنیای مجازی نیز باشند.
این خصوصیات در حیطه متاورس صنعتی شامل خصوصیات فیزیکی و هزینه مواد اولیه اجسام به منظور محاسبه خودکار هزینه نهایی میباشد. برای مثال شرکت Nvidia محصول خود را به عنوان روشی برای توصیف ویژگیهای فیزیکی در متاورس صنعتی معرفی و عرضه کرد.
اشتراکگذاری داده
متاورس باز، نیازمند روشی غیرمتمرکز برای اشتراکگذاری اطلاعات میان دنیاهای مجازی میباشد. یکی از رویکردها نسبت به این موضوع استفاده از کیف پولهای غیرمتمرکز (ledger) مانند بلاکچین است. مزایای اولیه بلاکچین منجر به ایجاد مارکتی برای NFTها شد؛ بدین معنا که به افراد اجازه خرید و فروش آنلاین داراییهایی از قبیل زمین و آثارهنری را میداد.
در آینده، NFTهای پیشرفتهتر توانایی ایجاد توافقات تقسیم درآمد پیچیدهتری را خواهند داشت.
از سویی دیگر، سازنده شبکه جهانی وب، از حامیان Solid، یک سیستم داده وب جدید بدون استفاده از بلاکچین، میباشد. این سیستم به افراد اجازه میدهد تا دیتای دوبار استفاده شده را پس از اشتراک گذاری کنترل کنند.
بخوانید: 10 فواید بلاکچین
هوش مصنوعی مولد (generative AI)
هوش مصنوعی مولد، به واسطه ایجاد APIها، مدلها و دیگر محتواهای متاورس، موجب تسریع پیشرفت متاورس میشود. نخستین مبدلها باعث شدند تا هوش مصنوعی مولد به ابزاری برای ترجمه میان دو زبان انگلیسی و فرانسه تبدیل شوند.
مشارکتپذیری در متاورس بدان جهت حائز اهمیت است که مصرف کنندگان را در زمینه حفظ ارزشها و سرمایههای مجازی خود در پلتفرمهای مختلف مطمئن میسازد. این امر موجب افزایش سطح اعتماد مصرفکنندگان در خرید خود و در نهایت کمک به ایجاد یک متاورس اقتصادی خواهد شد.
مشارکتپذیری در بخش صنعتی، اشتراک گذاری و ترکیب دوقلوی دیجیتال زنجیره تامین، محصولات و کارخانهجات را بهبود میبخشد. این امر به برنامهریزی مشارکتی، هماهنگی و تسریع آموزش به رباتهای جدید کمک خواهد کرد.
چالشهای مشارکتپذیری در حیطه متاورس
درحال حاضر، بیشتر دنیاهای مجازی و دوقلوهای دیجیتال در محیطهایی مجزا وجود دارند و میان آنها شرکتپذیری وجود ندارد. اقدامات بسیاری لازم است تا این محیطها را سازگار کرد و سختی انتقال و جابجایی اپلیکیشنهای مخصوص رندر محیط سه بعدی و دیگر برنامهها را میان پلتفرمهای مختلف کاهش داد. بگونهای که بتوانند در دنیاهای مختلف بهترین روند اجرایی خود را داشته باشند. این اقدامات شامل تبدیل داده سه بعدی برگرفته از ابزارهایی مانند AutoCAD و Blender به نمایی پیوسته از سرمایه دیجیتال و دنیای واقعی است.
با وجود این چالشها، چالشهای دیگری نیز وجود دارد:
اشتراک گذاری ویژگیها
برای رشد و گستردگی متاورس، اشتراکگذاری اجزای هوشمندی مانند نحوه عملکرد و تعامل آواتارها در دنیای مجازی بسیار حائز اهمیت است.
کمبود هماهنگی
تعداد بسیار زیادی از گروهها بدون ایجاد هماهنگی در کارهایشان در حال کار بر روی استانداردها و قوانین متاورس هستند، این امر در ایجاد یک دنیای متعهد و هماهنگ متاورسی مشکل ایجاد میکند.
تفاوتهای فنی
تفاوتهای موجود در موتورهای پردازشی سه بعدی باعث ایجاد محدودیت در مشارکتپذیری میشود. این مشکل میتواند با همکاری و تعهد تولیدکنندگان آن حل شود.
نادیده گرفتن کنترل، ریسک پذیری و تطابق
در بحث مربوط به مشارکتپذیری، اغلب مسائل مهم و ملاحظات مربوط به یک کسبوکار مانند امنیت، کنترل ریسک و رفتار طبق قانون نادیده گرفته میشود. به این معنا که نباید در جستوجوی مشارکتپذیری این ملاحظات را فدا کنیم.
مدت ماندگاری
تضمین مدت زمان ماندگار در نمونههای نمایشی دوقلوی دیجیتال میتواند مشکل باشد. بهخصوص برای دوقلوهای دیجیتالی که در بازههای زمانی مختلفی کار میکنند. برای مثال، دوقلوی دیجیتال یک متر الکتریکی در بازه زمانی بر حسب دقیقه کار میکند اما نمایش یک موتور دارای زمانبندی بر حسب میلی ثانیه میباشد و با این مقیاس کار میکند. از آنجاییکه داده در نمایشهای مختلف در حال انتقال است؛ مهم است که زمان ماندگار و ثابت بماند زیرا هر تغییر در تفسیر و انتقال زمان میتواند موجب کندی یا تندی فرایند شبیهسازی شود.
فیزیک هماهنگ
یکی دیگر از مسائل مطرح مشارکتپذیری، بهخصوص برای دوقلوهای دیجیتال، قراردادن فیزیک دنیای واقعی در دوقلوهای دیجیتال است. برای مثال یک خودروی طویل مانند کامیون حمل زباله باید وزن زباله خود و چگونگی تاثیر آن بر عملکرد و طول عمر خودرو را بررسی کند. این مفهوم نشانگر وجود ویژگیهای فیزیکی مانند توزیع وزن دوقلوهای دیجیتال است. بنابراین بررسی و رفع چالشها برای استفاده بهینه از دوقلوهای دیجیتال بسیار حیاتی است.
سقوط NFT
بیشترین چالش در قابلیت مشارکتپذیری متاورس طی چند سال اخیر، سقوط NFTها و ارزهای دیجیتال بوده است. به این علت که موجب هماهنگی میان سیستمها و روشهای پرداختی مختلف درون متاورس و دنیاهای دیجیتال میشد، طوریکه کسبوکارها و افرادی که در این محیط بودند میتوانستند به راحتی در برنامهها و پلتفرمهای مختلف آن پرداختهایی انجام دهند.
نتیجهگیری
رسیدن به قابلیت مشارکتپذیری در متاورس Metaverse چالشهای بسیاری به همراه دارد، اما با استفاده از فناوریهای نوین، برنامهریزی و روشهای درست، میتوان یک محیط دیجیتال نامحصوص نامحسوس و همگانی را ایجاد کرد. توسعهدهندگان و ذینفعان باید با همکاری یکدیگر قوانینی ایجاد کنند، تدابیر امنیتی را اجرا کنند و راهکارهای قابل ارتقا ارائه دهند.